Η υπερουριχαιμία είναι μια κατάσταση όπου τα επίπεδα του ουρικού οξέος στο αίμα είναι υψηλότερα από το φυσιολογικό. Το ουρικό οξύ είναι ένα απόβλητο προϊόν που παράγεται όταν το σώμα διασπά τις πουρίνες, ουσίες που βρίσκονται φυσικά στο σώμα και σε ορισμένα τρόφιμα.
Φυσιολογικές Τιμές Ουρικού Οξέος:
- Άνδρες: 3.4 – 7.0 mg/dL
- Γυναίκες: 2.4 – 6.0 mg/dL
Οι τιμές μπορεί να διαφέρουν ελαφρώς ανάλογα με το εργαστήριο.
Αίτια υπερουριχαιμίας:
- Αυξημένη παραγωγή ουρικού οξέος: Μπορεί να οφείλεται σε γενετικούς παράγοντες, παχυσαρκία, ή υπερκατανάλωση τροφών πλούσιων σε πουρίνες (π.χ. κόκκινο κρέας, θαλασσινά, αλκοόλ).
- Μειωμένη απέκκριση ουρικού οξέος από τα νεφρά: Μπορεί να συμβεί σε ασθένειες των νεφρών ή λόγω χρήσης ορισμένων φαρμάκων.
- Συνδυαστικοί παράγοντες: Μεταβολικό σύνδρομο (παχυσαρκία, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία)και Αλκοολισμός (ιδίως μπύρα και κρασί).
Συμπτώματα υπερουριχαιμίας:
Η υπερουριχαιμία μπορεί να είναι ασυμπτωματική ή να προκαλέσει προβλήματα όπως:
- Ουρική Αρθρίτιδα:
- Ξαφνικός, έντονος πόνος και οίδημα σε αρθρώσεις (συχνά στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού).
- Ερυθρότητα και ευαισθησία στην αφή.
- Νεφρολιθίαση:
- Οξύς πόνος στη μέση ή την κοιλιά.
- Αιματουρία.
- Δυσουρία .
- Ουρική Νεφροπάθεια:
- Βλάβη στους νεφρούς λόγω κρυστάλλων ουρικού οξέος.
- Μπορεί να προκαλέσει νεφρική ανεπάρκεια.
Διάγνωση:
- Αιματολογικές Εξετάσεις:
- Επίπεδα ουρικού οξέος στο αίμα.
- Νεφρική λειτουργία (ουρία, κρεατινίνη).
- Ουρολογικές Εξετάσεις:
- Γενική ούρων για ανίχνευση κρυστάλλων ουρικού οξέος.
- 24ωρη συλλογή ούρων για εκτίμηση απέκκρισης ουρικού οξέος.
- Απεικονιστικός Έλεγχος:
- Ακτινογραφίες ή υπέρηχοι για έλεγχο ουρικών λίθων ή ουρικής αρθρίτιδας.
- Αρθροκέντηση:
- Ανάλυση υγρού από την άρθρωση για παρουσία κρυστάλλων ουρικού οξέος.
Θεραπεία υπερουριχαιμίας:
Η θεραπεία εξαρτάται από την αιτία και τα συμπτώματα.
- Μη Φαρμακευτική Αντιμετώπιση:
- Απώλεια βάρους (σε παχύσαρκα άτομα).
- Αύξηση πρόσληψης υγρών για αποφυγή αφυδάτωσης.
- Μείωση πρόσληψης πουρινών (αποφυγή κόκκινου κρέατος, θαλασσινών, αλκοόλ).
- Περιορισμός κατανάλωσης αλκοόλ (ειδικά μπύρας).
- Άσκηση για βελτίωση μεταβολικής υγείας.
- Φαρμακευτική Αγωγή:
- Αλλοπουρινόλη ή Φεμπουξοστάτη: Μειώνουν την παραγωγή ουρικού οξέος.
- Προμπενεσίδη: Αυξάνει την αποβολή ουρικού οξέος από τα νεφρά.
- Κολχικίνη ή Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ): Για την αντιμετώπιση κρίσεων ουρικής αρθρίτιδας.
- Αντιμετώπιση Συνοδών Καταστάσεων:
- Έλεγχος σακχαρώδους διαβήτη, υπέρτασης και δυσλιπιδαιμίας.
Πρόληψη υπερουριχαιμίας:
- Υγιεινή διατροφή με περιορισμό τροφών υψηλών σε πουρίνες:
- Αποφυγή συκωτιού, αντσούγιας, σαρδέλας, αλκοόλ (ιδίως μπύρας).
- Καθημερινή ενυδάτωση (τουλάχιστον 2 λίτρα νερού την ημέρα).
- Μείωση σωματικού βάρους αν υπάρχει υπερβολικό βάρος.
- Τακτική άσκηση.
- Αποφυγή διουρητικών αν δεν είναι απολύτως απαραίτητα.
- Έλεγχος άλλων μεταβολικών νοσημάτων.
Αναζητήστε ιατρική βοήθεια σε περίπτωση που εμφανιστούν :
- Ξαφνικός, έντονος πόνος σε άρθρωση, συνοδευόμενος από ερυθρότητα και οίδημα.
- Αιφνίδιος πόνος στη μέση ή το πλευρό που μπορεί να υποδηλώνει πέτρα στα νεφρά.
- Αιματουρία.
- Συμπτώματα νεφρικής ανεπάρκειας (π.χ. μειωμένη διούρηση, πρήξιμο, δύσπνοια).